Je hoeft niet alleen architect te zijn, of alleen kunstenaar of filosoof. Er kunnen meerdere werkelijkheden naast elkaar bestaan. De relatie tussen glas en architectuur vormt een rode draad in mijn werk. De twee disciplines zijn gelijkwaardig: Beide komen voort uit een liefde voor ambacht, waarbij het ontwerpproces centraal staat. Zowel bij glas als bij architectuur bouw je iets op om het vervolgens een eigen leven te laten leiden.
Werken met ruimte in kunst en architectuur
Met mijn glasobjecten wil ik een brug slaan tussen architectuur en sculptuur. Natuurlijk, er bestaan grenzen tussen beide disciplines: architectuur is gebonden aan een opdrachtgever, moet zich houden aan de wetten van een gebouwde structuur en is vaak pragmatischer van aard. Architectuur kan geen fictie zijn, kunst wel.
Mijn glasobjecten hebben bovendien, in tegenstelling tot architectonische bouwwerken, enkel een visuele functie. Maar ze vertellen wel een verhaal en zijn conceptueel zoals geen gebouw zou kunnen zijn. Als architect creëer je ruimte met behulp van glazen wanden en gevels. Mijn glazen objecten creëren alleen ruimte in figuurlijke zin. Ze zijn een metafoor van de letterlijke ruimtebeleving waarin architectuur voorziet.
Zoeken naar de juiste vormen
Toch zijn er meer raakvlakken dan verschillen. Zo doorlopen kunstenaars net als architecten een creatief proces, gebruiken zij licht en ruimte, prikkelen ze de zintuigen en dagen zij met hun ontwerpen uit tot reflectie en interactie.
Het ontwerpproces is zowel in de architectuur als in de kunsten hetzelfde. Ontwerpen vraagt om een specifieke attitude en een bepaalde bezetenheid. Wie zich die houding eenmaal heeft eigen gemaakt kan zowel objecten ontwerpen als gebouwen of zelfs een deel van een stad.
Het lange proces van ontwerp tot realisatie van een bouwwerk en de vele mogelijkheden bij de toepassing van glas in de architectuur waren voor mij redenen om zelf met glas te gaan werken. Ik wilde in eerste instantie vooral vormstudies doen die ik in de architectuur zou kunnen extrapoleren.
Architectonische ruimtes
In de architectuur wordt glas toegepast om licht in een gebouw toe te laten, de omgeving van een gebouw te weerspiegelen, de illusie van ruimte te creëren en ruimtes visueel te verbinden. Door die ene bijzondere eigenschap van glas, de transparantie, ontstaat de mogelijkheid om met dit materiaal architectonische ruimtes te creëren, ook in kunst.
Na het afronden van de Akademie van Beeldende Kunst halverwege de jaren zeventig, ben ik architectuur en stedenbouw gaan studeren. In 1983 startte ik mijn eigen bureau HDK architecten bna bni bnsp. Inmiddels is de leiding van het bureau door iemand anders overgenomen.
Ik voel mij meer architect dan kunstenaar, maar in werkelijkheid versterken de twee disciplines elkaar. Uitstapjes naar andere disciplines kunnen de creativiteit en vernieuwing stimuleren, uitdagen om met nieuwe materialen te werken, en de technische kennis verstevigen. Als architect voel ik me gedreven door vrijheid, terwijl het een sterk aan regels gebonden vak is. In kunst vind ik die vrijheid.
Han de Kluijver (Sliedrecht, Holland, 1950).
0031(0) 653605295
h.dekluijver@planet.nl
